Jeśli będziecie mieli okazję odwiedzić Sycylię, to oprócz zabytków starożytności i Sycylijskiego baroku, warto również wybrać się na zachód wyspy i odwiedzić jeden z największych regionów winiarskich Sycylii, Marsalę.
Region Marsala to jeden z 15 regionów winiarskich Sycylii, który rocznie produkuje więcej wina niż Australia i Nowa Zelandia razem wzięte.
Region Marsala kojarzy się głównie ze słodkimi winami deserowymi, wzmacnianymi w stylu sherry czy madera, ale w regionie produkuje się również i przede wszystkim, wina stołowe.
W regionie Marsala uprawia się lokalne odmiany winogron, z odmian białych uprawia się głównie – Grillo, Catarratto, Inzolia, Grecanico, z odmian czerwonych – Nero d’Avola powszechnie uprawiane we wszystkich regionach Sycylii oraz Nerello Cappuccio i Nerello Mascalese uprawiane na wschodzie wyspy, zwłaszcza w regionie Etny.
Jednakże gwiazdą Marsali, jest deserowe wino likierowe o tej samej nazwie. Najwięksi producenci Marsali to obecnie Cantina Pellegrino i Cantina Florio. Obydiwe winiarnie (cantine) znajdują się w mieście Marsala.
Marsala jest podobna w charakterze do Porto, Sherry i Madery, ponieważ jest robiona w podobny sposób i jest wzmacniana alkoholem – najczęściej jest do tego używana brandy, która leżakuje w dębowych beczkach, takich samych, jak samo wino Marsala.
Wina wzmacniane, które przeżywały okres największej chwały w XVIII i XIX wieku, w drugiej połowie XX wieku zaczęły powoli tracić na popularności i zaczęły być wypierane przez wina stołowe, niewzmacniane. Wina te były popularne w okresie, kiedy transport wina odbywał się głównie statkami. Zwykłe wino nie wytrzymałoby wielotygodniowej podróży, a wina wzmacniane taką podróż odbywały bez uszczerbku na smaku
Uznaje się, że styl wina Marsala został ustanowiony przez angielskiego handlarza winem John’a Woodhouse’a, który specjalizowała się w dystrybucji Porto, Sherry i Madery.
Woodhouse przybył do Marsali w 1773 roku i odkrył lokalne wino produkowane w tym regionie, które dojrzewało w dębowych beczkach i smakowało podobnie do wzmacnianych win hiszpańskich i portugalskich, bardzo popularnych wtedy w Anglii. Marsala jest wytwarzana w procesie zwanym in perpetuum, który jest podobny do tego, jaki stosuje się w produkcji Sherry w Jerez de la Frontiera w Hiszpanii, zwanym tam solera.
W Marsali odwiedziliśmy Winiarnię Pellegrino, gdzie spróbowaliśmy trzech win.
Marsala superiore oro dolce
DOP – Denominazione d’Origine Protetta, Marsala
Winogrona pochodzą z regionu Trapani, z okolic Marasli i Mazara del Vallo – Grillo, Catarratto, Inzolia
Wino podstawowe, starzone w dębowej beczce 2 lata i trzymane około 4 miesięcy w butelce dla pełnej dojrzałości. Po osiągnięciu odpowiedniego poziomu cukru resztkowego, fermentacja jest zakończana poprzez dodanie brandy.
Barwa: jasno złota
Nos: lekko waniliowy, nuty alkoholowe,
Usta: nuty waniliowe, likierowe, beczkowe, w ustach ciepłe i miękkie, poziom alkoholu 18%.
Słodkie wino deserowe, na Sycylii podawane do słodkich ciasteczek z migdałami i do pikantnych, dojrzewających serów z dodatkiem ostrych przypraw. Może służyć jako aperitif i jest wtedy schładzane do 12°C.
Marsala vergine riserva del centenario 1980
DOP – Denominazione d’Origine Protetta, Marsala
Winogrona pochodzą z upraw z regionu Trapani – Grillo, Catarratto, Inzolia
W przypadku tego wina fermentacja jest przeprowadzana w temperaturze 25%, wzmacnianie jest dokonywane na samym końcu procesu fermentacji, nie z użyciem brandy, ale z użyciem czystego alkoholu winnego. Wtedy, kiedy odpowiedni poziom cukru resztkowego zostaje osiągnięty, fermentacja zostaje zatrzymana poprzez dodanie alkoholu o wyższym stężeniu.
Wino dojrzewa przynajmniej 25 lat w 80 lub 50 hektolitrowych beczkach ze Słoweńskiego dębu
Barwa: Ciemno bursztynowa
Usta: Wytrawny intensywny smak, z nutami suszonych fig i tostowanego chleba ze słodkim finiszem. Całość harmonijna o wyrazistych aromatach. Poziom alkoholu – 19%
Idealne wino do serów o ziołowych aromatach, suszonych owoców, ciastek sezamowych. Wino również świetne do picia solo, jako aperitif, wtedy może być schłodzone do 10°C. Będzie również świetnym towarzyszem dla miłośników cygar, zamiast szklaneczki brandy.
Jest to wino najwyższej klasy wśród Marsali, jest nazywane „winem medytacyjnym” – vino di meditazione, ze względu na jego potężną strukturę i harmonię smaków.
Marsala fine rubino
Wino likierowe,DOP (Denominazione d’Origine Protetta), Marsala
Winogrona pochodzą z regionu Trapani, z okolic Marasli i Mazara del Vallo – Nero d’Avola
Proces winifikacji polegający na zimnej maceracji gron, po częściowej fermentacji proces jest przerywany przez dodanie 5 letniej brandy również dojrzewającej w dębowych beczkach.
Wino jest starzone w 50 lub 20 hektolitrowych dębowych beczkach, a następnie dojrzewa jeszcze przez 6 miesięcy w mniejszych beczkach dębowych.
Barwa: intensywnie rubinowa
Nos: nuty wiśni, czereśni i śliwki, wzmocnione przez wysoki poziom alkoholu
Usta: słodki i harmonijny smak z nutami wiśni, czereśni i śliwki, z nutam i czekoloady i z lekko garbnikowyn finiszem
Wino nazywane winem dla kobiet (vino delle donne), bo jest słodkie, owocowe świetnie pasuje do gorzkiej czekolady. Należy jednak pamiętać, że to wino ma aż 18% alkoholu, więc taka płynna przyjemność może szybko uderzyć do głowy.
Mimo pewnej dekadencji stylu, jaki reprezentują wina Marsala, warto po nie sięgnąć, żeby poczuć jak niegdyś smakowały wina, które podróżowały przez morza.