Winkolekcja, w osobie Pana Sławomira Chrzczonowicza, zorganizowała kolejną już degustację tematyczną, tym razem poświęconą wszystkim wcieleniem szczepu Pinot.
Jak dowiadujemy się ze wstępu poświęconemu historii powstawania szczepów, naturalne krzyżowanie się odmiany pinot noir, sadzonej w średniowieczu przez szlachtę i kościół, z odmianą gouais blanc, sadzoną przez chłopów w północno-wschodniej Francji, doprowadziło do powstania szeregu odmian, takich jak chardonnay(zwane dawniej pinot chardonnay), aligoté, auxerrois, gamay, melon i kilkanaście innych.
Odmiany pinot, funkcjonujące we Francji są dookreślane za pomocą koloru, jak pinot noir (czrny), blanc (biały), gris (szary), lub właściwości, jak pinot meunier (pinot młynarza, od białego nalotu na spodzie liści). Te same odmiany występują w języku niemieckim jako odmiany burgundzkie, określone kolorem.
Francja | Niemcy |
Pinot blanc | Weissburgunder |
Pinot gris | Grauburgunder |
Pinot noir | Blauburgunder |
Pinot noir | Spätburgunder |
Pinotc noir précoce | Frühburgunder |
Pinot meunier | Schwarzriesling |
Tabela 1. Lista odmian z rodziny Pinot. Źródło: prezentacja Pinot – Krewni i znajomi Sławomir Chrzczonowicz
Pinot Blanc
Szczep Pinot Blanc jest mutacją pochodzącą ze szczepu pinot gris, który z kolei jest mutacją szczepu pinot noir. Pochodzi prawdopodobnie z północnych Włoch lub Alzacji, gdzie pojawił się w XV wieku.
Pinot blanc daje wina o dobrej kwasowości, z aromatami jabłek, gruszek, migdałów i miodu, chociaż aromaty nie są zbyt intensywne. Stanowi dobrą bazę dla win musujących, historycznie był częścią kupażu do produkcji szampana i nadal jego użycie jest dozwolone.
We Francji jest uprawiany głównie w Alzacji, i jest tam nazywany klevner/clevner. W Niemczech sadzony w Palatynacie i Baden, występuje pod nazwą Weissburgunder. Wina Pinot blanc w większości dojrzewają w stakowych tankach, rzadziej w dużych, 100 litrowych beczkach, i są przeznaczone do szybkiej konsupcji.
Clevner 2013, AOC Alsace Guy Wach.
Typowy alzacki przedstawiciel Pinot Blanc, w nosie głównie aromaty jabłek, ale jest też aromat pomarańczy. W ustach wino jest lekkie, orzeźwiające, owocowe i bardziej mineralne w stylu niż pinot blanc z Włoch. Cena 58 zł.
Pinot Gris
Jest to genetyczna mutacja pinot noir, różniąca się tylko kolorem skórki i pochodzi najprawdopodobniej z Burgundii. Obecnie najbardziej rozpowszechniony w Niemczech, gdzie występuję pod nazwą Ruländer lub Grauburgunder.
Wcześniej był powszechnie nazywany Tokay Pinot Gris, zgodnie z błędną tradycja, mówiącą, że winogrona pinot gris były przywiezione przez pułkownika w armii Cesarza Maksymiliana Habsburga, Łazarza von Schwendi, po jego zwycięstwie w bitwie nad Tokajem nad wojskami tureckimi w 1565 roku. Ta historia okazała się nieprawdziwa, bowiem większość odmian na Węgrzech wywodzi się od gron odmiany Furmint, hárslevelű I muscat blanc à Petits Grains.
W ramach porozumienia Francji i Węgier przed Komisją Europejską, Francja zrezygnowała z używania określenia „tokay” i od 1 kwietnia 2007 roku nazwa ta nie może pojawiać się na alzackich winach wytwarzanych z gron pinot gris.
Pinot Grigio 2014 IGT Veneto, Guerrieri Rizzardi.
Pochodzi z uznanej winiarni Guerrieri Rizzardi z Wenecji Euganejskiej (Veneto), regionu znanego głównie z valpolicelli i amarone. Produkowane w posiadłości, której początki sięgają XVI wieku, pochodzi z młodych winnic leżących na wschód od Werony.
W przeciwieństwie do pinot gris z Alzacji, nie ma w nim nut gruszkowych i dymnych, a są nuty bardziej cytrusowe, owocowe, jest lżejsze i bardziej orzeźwiające. W ustach wyraziste, mineralne o zdecydowanym charakterze. Ekstraktywne, z mocno podkreślona kwasowością. Finisz długi, z charakterystyczną goryczką. Bedzie pasować to potraw wegetariańskich, sałatek oraz do lekkich dań z rybą. Dla mnie było to najlepsze wino białe tej degustacji. Najlepszy stosunek jakości do ceny. Cena 49 zł.
Pinot Gris Duttenberg 2013 AOC Alsace, Guy Wach
To pinot gris inne w stylu niż powyższe pinot grigio i ma inną gamę aromatów. Dominuje gruszka, suszone, dojrzałe oraz egotyczne owoce, aromaty lekko dymne. Jest gęstsze w kieliszku, ma więcej ciała i ekstraktu. Kwasowość złamana cukrem resztkowym. Cena 76 zł.
Pinot Meunier
Pinot Meunier, zwane w Niemczech Schwarzriesling, przez lata było stosowane na zasadzie dodatkowego wypełniacza w procesie produkcji szampana, który dodawał kwasowości i owocu, zwiększając potencjał dojrzewania.
Salmon Brut Rosé AOC Champagne, Salmon
Ten szampan jest w całości wykonany z gron Pinot Meunier. Jest to szampan nie rocznikowy, podobnie jak większość szampanów, co znaczy, że do jego wytworzenia użyto wina z różnych roczników. Szampany rocznikowe pojawiają się znacznie rzadziej, wtedy, kiedy zbiór jest wyjątkowo dobry i można do zrobić w całości z wina z jednego rocznika.
W nosie aromaty porzeczki, wiśni i granatu. Smak owocowy, pełny i zarazem delikatny z wyrazistym posmakiem kredy, zawdzięczanym kredowemu podłożu występującym w prawie całej Szampanii. Ciekawe wino i niepozbawione pewnej głębi. Warte spróbowania.
Oprócz picia solo, będzie też pasować nawet do steka lub cielęciny. Tak, tak, dzięki swojej strukturze i kwasowości to wino da sobie radę nawet ze stekiem czy innym kawałkiem czerwonego mięsa. Cena 175 zł.
Pinot Noir 2013 Südtirol – Alto Adige, Alois Lageder
Pierwsze z win czerwonych, pochodzi z Tyrolu Południowego, (Südtirol), zwanego też Górną Adygą (Alto Adige).
Alois Lageder jest uznanym winiarzem, reprezentującym już piąte pokolenie winiarzy z rodziny Lagederi kontynuującym pracę zapoczątkowaną przez Johanna Lageder’a w 1823. Produkuje wina biodynamiczne, bez udziału środków chemicznych w winnicy, jak i podczas winifikacji.
Górna Adyga położona jest w dolinie, której wylot skierowany jest na południe, a tym samym, wlatuje tam gorące powietrze znad morza Śródziemnego i dzięki temu panuje tam klimat cieplejszy niż w sąsiednich dolinach, sprawiając, że jest to idealne siedlisko dla winorośli.
Pinot Noir Alois’a Legeder’a jest lżejszą i bardziej owocową wersją. W nosie dominują aromaty malin, wiśni oraz przypraw korzennych. Na podniebieniu jest owocowe i eleganckie, z długim, świeżym finiszem i dobrze ułożonymi taninami. Cena 85 zł
KC Pinot Noir 2013 Constantia, Klein Constantia, RPA
Klein Constatntia jest jedną z trzech części, wydzielonych po sprzedaży jednej z najstarszych posiadłości, zwanej Groot Constantia (Wielkia Constatntia) w Republice Południowej Afryki. Groot Constantia została założona w 1685 roku, kiedy ziemie te zostały przekazane w ręce Simona van der Stela, najpierw sprawującego funkcję Komandora w Kompanii Wschodnio-Indyjskiej, później mianowanego na Gubernatora Kraju Przylądkowego. Posiadłość leży na zachodnim wybrzeżu Kapsztadu, oddzielona od wybrzeża łańcuchem gór.
Dzisiaj Klein Constantia słynie z wysokiej jakości win, które konsekwentnie otrzymują ponad 90 punktów w ocenach Roberta Parkera.
Linia KC, do której należy to Pinot Noir, to linia bardziej nowoczesnych w stylu I łatwiejszych do picia win
Kolor rubinowy, w nosie aromaty śliwki, żurawiny i maliny z nutą rozmarynu. W ustach rozwija się harmonijnie, na pierwszy plan wybija się skoncentrowany owoc wiśni i czerwonej porzeczki oraz cynamon. Wino jest stonowane, eleganckie z aksamitnymi taninami i lekkim finiszem. Cena 89 zł.
Santenay 2011 AOC Santenay, Domaine Chanson
Santaney jest gminną Apelacją Kontrolowanego Pochodzenia (AOC) leżąca w południowej części Côtes de Beaune w Burgundii.
To wino pochodzi z uznanego domu handlowego Domaine Chanson, którego początki sięgają XVII wieku, a który dzisiaj wytwarza jedne z bardziej uznanych win burgundzkich.
To eleganckie wino o jasnoczerwonym kolorze, w nosie dominują aromaty malin i śliwki oraz wanilii i przypraw, ponadto pojawia się to, co zwane jest terroir, czyli delikatny zapach stajni, mokrej skóry, pieczonego mięsa.
W ustach soczyste, owocowe, trochę mięsne, dzięki długiej maceracji na skórkach. Taniny lekkie i już wtopione. Całość harmonijna, owocowa, o niezbyt ciężkiej strukturze . Wino bardzo gastronomiczne, do pieczeni, do mięs w sosie oraz do dziczyzny. Cena 149 zł.
Pinotage 2013 Stellenbosch, Delheim
Ostatnie wino tej degustacji jest zrobione z krzyżówki gron pinot noir i cinsault, szczepu charakterystycznego dla Prowansji i Doliny Rodanu, dobrze zaadoptowanego do ciepłego klimatu Śródziemnomorskiego.
Pinotage został po raz pierwszy otrzymany w 1925 roku w Południowej Afryce, a nazwa jest zbitką nazw szczepów Pinot Noir i Hermitage, jak był wtedy nazywany Cinsault w Afryce Południowej.
Pinotage charakteryzuje się dużą siłą i odpornością na choroby, co zawdzięcza Cinsualt oraz aromatami i smakami owoców, głównie jeżyn, owoców tropikalnych oraz aromatami dymu i ziemi. Pinotage używany jest do wytwarzania win wzmacnianych oraz musujących, jest też stosowany jako dodatek do win kupażowanych. Jedna z was Pinotage może być zapach acetonu, który pojawia się w niektórych winach. Ta wada wpłynęła na pewien podział w środowisku winiarskim, na tych, którzy twierdzą, że nie ma miejsca na Pinotage w winnicy, i na tych, którzy uważają, że Pinotage ma duży potencjał i udaje im się tworzyć świetne wina na bazie tego szczepu.
Jednym z nich jest Pinotage z posiadłości Delheim, znanej z wysokiej jakości produkowanych tam win.
Ten Pinotage z 2013 roku jest bardzo aromatyczny, z dominującym nutami dojrzałych śliwek, porzeczek, jagód oraz aromatami wanilii i karmelu. W ustach owocowe, skoncentrowane i soczyste, podkreślone przez wysoką kwasowość 5.6 g/l i łagodne taniny, chociaż wino spędziło 14 miesięcy w beczkach z francuskiego dębu.
Ta skoncentrowana owocowość przemawia do mnie i dla mnie było to najlesze wino czerwone tej degustacji. Cena 74 zł.
Jak widać Pinot nie jedno ma imię i z tego korzenia wyrasta szereg odmian, a każda z nich oferuje szereg atrakcji dla wszystkich miłośników wina.
Degustowałem na zaproszenie Winkolekcji.